23/03/2025

Yahudilerin kutsal Şalı - Talit Şalı ve Dua Şalı

 

Yahudilerin kutsal Şalı: Talit Şalı

Ağlama duvarından bahsederken talit şalından da bahsetmeden olmaz. Çünkü Yahudiler, özel bayramlarında dua ederken talit şalını kullanırlar.

Talit şalı, beyaz ipek ya da pamuklu kumaştan yapılır. Şalın kenarlarında mavi çizgiler bulunur. Bu çizgiler, güneşin doğuşunu belirlemek için kullanılır. Eğer talit şalındaki mavi çizgiler, beyazdan ayırt edilecek duruma gelmişse sabah duası yapılabilir.

Talitin omuz kısmına “atara” denir. Talit’in 4 köşesinde özel biçimde bağlanmış püsküller bulunmaktadır. Bunlara İbranice’de “tsitsit” adı verilir. Bu püsküllerin her biri 8 ipten oluşur ve her püsküldeki düğüm sayısı 10-5-6-5 olacak şekildedir. Bu da Tanrı’nın İbranice’deki yazılışı olan YHWH harflerinin rakamsal karşılığına denk gelmektedir. Ayrıca İsrail bayrağı, da renklerini talit şalından almaktadır.

Dua Şalı Nedir?

Tallit olarak da adlandırılan dua şalı, Yahudi erkekler tarafından giyilen özel bir giysidir. Giysi, Tanrı'nın seçilmiş halkı olmaktan gelen asaleti simgeler. Tallit, Tanrı'nın yasasına itaat etmenin bir işaretidir.

Yahudi kadınların bunları giymesi zorunlu değildir, ancak bazıları dua zamanında giyer. Yahudi çocuklarına genellikle bar mitzvah veya bat mitzvah'larında tallit verilir. Günümüzde bazı Hristiyanlar dua zamanlarında dua şalı kullanırlar.

Dua Şallarının Kökeni ve Tarihi

Dua şalları birçok isimle anılır, ancak en çok kabul gören isim Tallit'tir. Tarihsel olarak, dua şalları veya tallitler Yahudi erkekler tarafından giyilirdi. Musa, İbrani halkını Mısır topraklarından çıkardıktan ve Tanrı emirlerini söyledikten sonra, erkekler dua şalı takma uygulamasına başladılar. Bu şallar yalnızca dua zamanlarında değil, aynı zamanda gün boyunca da giyilirdi. Erkekler bunları boyunlarına veya dış giysilerinin altına takarlardı.

Dua şalının, Bedevilerin çöl güneşinden ciltlerini korumak için giydikleri dış giysilere benzer şekilde tasarlandığına inanılıyor. Bu, siyah çizgili beyaz şalı açıklıyor. Şallar ipek ve yün karışımından yapılmış olurdu. İsrailliler, kurbanlık kuzuyla bağlantıyı göstermek için yün kullanmış olurdu.

Tasarım, giysinin dört köşesine yerleştirilen püskülleri içeriyordu. Her püskül, giysinin her köşesinde sekiz iplik ve beş düğüme sahip olacaktı. Püsküllerin toplam sayısı 613'e eşitti ve bu, Tanrı'nın Tevrat'ta verdiği emirlerin sayısını gösteriyordu.

Tarihsel olarak, yalnızca erkeklerin tallit giymesi gerekiyordu ancak bugün bazı kadınlar da giymeyi tercih ediyor. Tallitin rengi geleneksel olarak püsküllerin arasından geçen mavi bir iplikle beyazdır. Yahudiler dağıldığında, mavi iplik elde etmek zordu, bu nedenle diğer renklerin kullanılması kabul edildi.

Günümüzde dua şalları, tarihsel olarak olduğu gibi tasarlanıyor ve kullanılıyor. Yahudi halkı, Tanrı ile daha hızlı ve daha samimi bir şekilde bağlantı kurmak için dua şalını kullanmaya devam ediyor.

Dua Şalı İncil'de Nerede Geçiyor?

Dua şalı İncil'de özel olarak belirtilmemiştir, ancak giysi Tevrat'taki Kutsal Kitap referanslarından türetilmiştir. Sayılar 15:38-41'de , Rab Musa'ya seslenir ve şöyle der: "Gelecek nesiller boyunca giysinin köşelerine püsküller yapacaksın, her püsküle mavi bir kordon takacaksın." Tesniye 22:12 ayrıca giydiğin pelerinin dört köşesine püsküller yapmanı söyler.

Püsküllerin amacı İsrailoğullarına Tanrı'nın bütün emirlerini hatırlatmaktı.

Bu Giysinin Önemi Nedir?

Tarih boyunca püsküllü giysiler buluruz, ancak tallit özel bir öneme sahiptir. Tanrı'nın halkına bir güç ve otorite duygusu verir.

Püsküller veya saçaklar bir giysinin eteğinde bulunurdu. Bu, onu giyen kişinin sahip olduğu otoriteyi belirtmek içindi. Örneğin, Davut, Saul'un cübbesinin bir köşesini kesti ve daha sonra bundan dolayı suçluluk duydu. Saul kraldı ve onun cübbesini kesmek büyük bir onursuzluktu.

Şalın renkleri asaleti işaret ediyordu. Mavi, beyaz ve mor, önemleri nedeniyle kullanılan renklerdir. Tanrı, Hezekiel'de mor giyindiğinden ve Mordekai'nin mavi ve beyaz kraliyet kıyafetleri ve Esther'de mor bir giysi giydiğinden bahseder. Tanrı bizim Kralımızdır; bu nedenle, çocukları asil bir soydan gelir.


EmoticonEmoticon